Chấn hưng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Đồng chủ trì, điều hành buổi làm việc có các đồng chí: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm.

THỰC HIỆN NHIỀU GIẢI PHÁP ĐỘT PHÁ NHẰM NGĂN CHẶN CÓ HIỆU QUẢ SỰ XUỐNG CẤP VỀ ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG, ĐẨY LÙI TIÊU CỰC XÃ HỘI

Phát biểu định hướng, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nêu rõ, lĩnh vực văn hóa, con người Việt Nam là một trong những lĩnh vực, nội dung được Đảng ta đặc biệt quan tâm, đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Văn hóa, con người luôn luôn gắn kết chặt chẽ, hòa quyện nhuần nhuyễn trong nội dung các văn kiện của Đảng, nhất là Văn kiện Đại hội XIII của Đảng.

Với nội dung đánh giá kết quả công tác nửa nhiệm kỳ triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và các hội nghị Trung ương về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, Bí thư Trung ương Đảng Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị Ban cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, các ban, bộ, ngành Trung ương tham gia thảo luận làm rõ những thành tựu, thành công, đồng thời phân tích, chỉ ra những mặt còn hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết của Đảng, từ đó tạo ra đột phá mới trong thực hiện chiến lược chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Đồng chí Nguyễn Văn Hùng Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch nêu bật những “điểm sáng” của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đạt được trong thời gian qua.

Báo cáo tóm tắt kết quả nửa nhiệm kỳ triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đồng chí Nguyễn Văn Hùng Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch nêu bật những “điểm sáng” của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đạt được trong thời gian qua.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, của Chính phủ, sự hỗ trợ của các ban, bộ, ngành Trung ương, sự phối hợp chặt chẽ của các địa phương và với tinh thần nghiêm túc và cầu thị, không tự mãn trước những kết quả đạt được, không chủ quan, lơ là trước những khó khăn, thách thức, đề cao sự chủ động “từ sớm”, “từ xa” trong công tác lãnh đạo, tham mưu, thực thi nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức Bộ VHTTDL, lĩnh vực văn hoá, thể thao và du lịch từ đầu nhiệm kỳ đến nay phát triển tương đối toàn diện, một số mặt đạt kết quả nổi bật. 

Đặc biệt, sau Hội nghị Văn hoá toàn quốc năm 2021, các hoạt động kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hoá Việt Nam, nhận thức về vị trí, vai trò của văn hoá đối với sự phát triển bền vững đất nước đã được nâng lên và lan toả trong xã hội. Khung khổ pháp lý cho hoạt động văn hoá, thể thao và du lịch được rà soát tổng thể, từng bước hoàn thiện. Nguồn lực đầu tư cho văn hoá từng bước được quan tâm theo hướng chăm lo cho văn hoá, đầu tư cho văn hoá là đầu tư cho sự phát triển bền vững, có tính chất lâu dài. Các chương trình văn hoá, nghệ thuật phục vụ các sự kiện chính trị, nhu cầu hưởng thụ của nhân dân được tổ chức thực hiện bài bàn, có trọng tâm, trọng điểm, dưới nhiều hình thức, trực tiếp và trực tuyến, khắc phục tình trạng chênh lệch về mức hưởng thụ văn hoá giữa các vùng trong cả nước, nổi bật là mô hình “Nhà hát online”, các chương trình nghệ thuật với chủ đề “San sẻ yêu thương, vượt qua đại dịch” được phát trên nền tảng số đã kịp thời khích lệ, động viên, cổ vũ tinh thần nhân dân vượt qua đại dịch. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” từng bước đi vào thực chất, góp phần xây dựng môi trường văn hoá, xây dựng con người, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hoá, văn hoá các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được quan tâm.Công tác thông tin đối ngoại và ngoại giao văn hoá được tăng cường hiệu quả quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Việt Nam đã ứng cử thành công với số phiếu cao nhất vào Uỷ ban liên Chính phủ Công ước về bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể giai đoạn 2022 2026.  

Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được chú trọng, thực hiện chủ động, bài bản và chuyển biến tích cực.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chú trọng công tác xây dựng môi trường văn hóa. Bộ phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức thành công Hội thảo khoa học “Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới.”

Thực hiện các giải pháp đột phá nhằm ngăn chặn có hiệu quả sự xuống cấp về đạo đức, lối sống, đẩy lùi tiêu cực xã hội và các tệ nạn xã hội.

Nguồn lực đầu tư cho văn hóa từng bước được khơi thông. Bộ đã nghiên cứu tham mưu, báo cáo với Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, thông qua nhiều chủ trương quan trọng của đất nước, trong đó có lĩnh vực văn hóa, đặc biệt là xây dựng và triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Quang cảnh buổi làm việc.

Công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa, văn hóa các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được quan tâm.

Bên cạnh lĩnh vực văn hóa, lĩnh vực thể thao tiếp tục lập những dấu ấn lịch sử. Hai kỳ SEA Games liên tiếp Đoàn Thể thao Việt Nam đều đứng vị trí nhất toàn đoàn. Đội tuyển Bóng đá Nữ Việt Nam lần đầu tiên giành quyền tham dự Vòng Chung kết World Cup 2023.

Du lịch từng bước phục hồi sau đại dịch. Việt Nam nằm trong số 3 quốc gia có mức độ cải thiện cao nhất thế giới. Tính đến nửa đầu tháng 8/2023, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt 6,6 triệu lượt khách.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, đồng chí Nguyễn Văn Hùng cũng thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế: Việc xây dựng, trình phê duyệt một số Chương trình, đề án "xương sống" của ngành còn chậm, như Chiến lược phát triển thể thao Việt Nam đến năm 2030, trong đó chú trọng 2 Đề án nhánh phát triển Bóng đá, Điền kinh còn chậm do Chính phủ đang chờ Kết luận tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 01/12/2011 của Bộ Chính trị; Việc phát triển du lịch, phát triển công nghiệp văn hoá vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế, cơ hội về thiên nhiên, con người, truyền thống văn hóa - lịch sử; Công tác quản lý nhà nước thông qua các công cụ pháp luật từng bước đi vào nền nếp, nhưng việc kiểm tra, giám sát, xử lý các sai phạm thuộc lĩnh vực quản lý đã phân cấp cho các địa phương cần được thực hiện thường xuyên, chặt chẽ hơn nữa, nhất là trong công tác quản lý về di sản, tổ chức các hoạt động biểu diễn, tổ chức lễ hội; Việc xử lý các vướng mắc, tồn tại liên quan đến công tác cổ phần hoá kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, mặc dù tập thể lãnh đạo Bộ nhiệm kỳ 2021 - 2025 tập trung chỉ đạo sát sao, tuy nhiên một số nội dung còn vướng mắc tới các quy định của pháp luật; Nguồn nhân lực chất lượng cao còn yếu và thiếu...

PGS.TS Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam phát biểu.

Tại Hội thảo các đại biểu là các chuyên gia, nhà quản lý, lãnh đạo các cục, vụ, viện trực thuộc Bộ VHTTDL và Ban Tuyên giáo Trung ương đã đóng góp nhiều ý kiến nhằm làm rõ hơn những kết quả VHTTDL đã làm được nửa nhiệm kỳ qua, chỉ rõ nguyên nhân, hạn chế và cách khắc phục những yếu kém hạn chế trong lĩnh vực này. Ngoài ra các chuyên gia, nhà quản lý cũng kiến nghị nhiều vấn đề, giải pháp nhằm thúc đẩy, chấn hưng văn hóa, thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam.

TẬP TRUNG THÁO GỠ CÁC “NÚT THẮT”, “ĐIỂM NGHẼN” CHÍNH SÁCH

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá và nhất trí cao với báo cáo của Bộ VHTTDL cũng như các tham luận của các cục, vụ đã minh họa làm sáng tỏ thêm những kết quả mà ngành VHTTDL đã làm được hơn nửa nhiệm kỳ qua. Tuy nhiên theo Phó Thủ tướng, để có cái nhìn toàn diện, chúng ta cần phải có thêm những đánh giá đầy đủ, sâu sắc. Việc đánh giá phải thực hiện từ cấp cơ sở, địa phương. Từ đó nhìn ra những chuyển động, đổi mới sau khi có Nghị quyết Đại hội XIII.

Theo Phó Thủ tướng, những hạn chế tồn tại trong ngành văn hoá và công tác quản lý văn hoá trong nửa nhiệm kỳ qua nguyên nhân chủ yếu là do chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng của văn hóa, chưa đặt văn hóa ngang hàng với kinh tế, chính trị…do vậy chúng ta còn chậm thể chế hoá, phát triển văn hoá chưa đồng bộ, nặng về hình thức; môi trường văn hoá bị ô nhiễm bởi tệ nạn tham nhũng, tiêu cực….Chính vì vậy theo Phó Thủ tướng, trong nửa nhiệm kỳ tới, chúng ta cần tập trung rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung những luật liên quan tới quản lý văn hoá; tiếp tục phát hiện, gìn giữ, bảo tồn và phát triển các di sản vật thể và phi vật thể; xây dựng chương trình mục tiêu về văn hoá; tập trung đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ những người làm văn hóa vừa có tâm, vừa có tầm để có thể tạo ra những giải pháp đột phá, đổi mới về tư duy để chấn hưng, thực hiện thành công “đại công trình” về văn hóa.

ĐỔI MỚI MẠNH MẼ TƯ DUY, CÁCH THỨC TIẾP CẬN, NÂNG CAO HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Bí thư Trung ương Đảng Nguyễn Trọng Nghĩa biểu dương những kết quả đạt được của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, Quốc hội và Chính phủ về phát triển văn hóa, con người Việt Nam.

Bí thư Trung ương Đảng Nguyễn Trọng Nghĩa yêu cầu Ban Cán sự đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát huy kết quả đạt được, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, cách thức tiếp cận, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa.

Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đẩy mạnh công tác sắp xếp lại tổ chức bộ máy quản lý về văn hóa từ Trung ương đến cơ sở theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; thể chế, chính sách và nguồn lực phát triển văn hóa gắn với xã hội hóa các dịch vụ công theo lộ trình hợp lý.

Trong thời gian tới, Ban Cán sự đảng Bộ cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa, đưa các hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực đạo đức con người thấm sâu vào đời sống, trở thành “nền tảng,” “ngọn hải đăng” cho sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong giai đoạn mới.

Ban cán sự Đảng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch huy động sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự tham gia, đóng góp trí tuệ rộng rãi của đội ngũ trí thức, nhà khoa học, văn nghệ sỹ trong quá trình xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam giai đoạn 2026-2030; Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, chú trọng đầu tư, từng bước xây dựng một số doanh nghiệp lớn, thương hiệu quốc gia trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật...

Các đại biểu tham dự buổi làm việc.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa tin tưởng ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tiếp tục phát huy cao nhất những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, khó khăn, tập trung hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp chấn hưng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc./.