Mặt khác, các thế lực thù địch thường xuyên sử dụng các thủ đoạn để lợi dụng các vấn đề nhạy cảm, truyền bá các thông tin sai lệch, bịa đặt nhằm chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ ta, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh, tăng cường chống phá cách mạng nước ta trên cả lĩnh vực lý luận và thực tiễn. Chúng triệt để sử dụng, lợi dụng chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc”, “tôn giáo”, “chống tham nhũng, tiêu cực” để kích động chống đối, chia rẽ nội bộ, xuyên tạc, phủ định mục tiêu lý tưởng, con đường của cách mạng Việt Nam, phủ định sự lãnh đạo của Đảng. Trước tình hình đó vấn đề đặt ra cho cấp uỷ các cấp cần phải đẩy mạnh và đổi mới công tác Giáo dục lý luận chính trị, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nâng cao năng lực và sức chiến đấu, để phòng, chống những luận điệu xuyên tạc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam.
Công tác giáo dục lý luận chính trị và vai trò của công tác giáo dục lý luận chính trị
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm đến công tác nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị nhằm khẳng định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam. Trong quá trình đổi mới, Đảng ta luôn chủ động, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, vận dụng kinh nghiệm quốc tế phù hợp với Việt Nam.
Công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng về bản chất là hoạt động có chủ đích của đảng nhằm xác lập thế giới quan khoa học trên lập trường của giai cấp công nhân là một phần quan trọng trong công tác tư tưởng của đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân viên vào tiền đồ cách mạng bằng cơ sở khoa học, xác lập các công cụ nhận thức nhằm giải quyết các công việc do thực tiễn cuộc sống đặt ra. Đảng ta chỉ rõ “Công tác tư tưởng, lý luận đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hóa dân tộc, những tinh hoa văn hóa thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội".
Công tác giáo dục lý luận chính trị là một bộ phận cơ bản trong công tác tư tưởng của Đảng, thực hiện việc truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cương lĩnh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Công tác giáo dục lý luận chính trị nhằm hình thành thế giới quan, phương pháp luận khoa học, nhận thức tư tưởng, bản lĩnh chính trị, niềm tin và năng lực hoạt động thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân, đáp ứng yêu cầu của từng thời kỳ phát triển của đất nước.
Đồng chí Bế Thanh Tịnh, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ phát biểu khai giảng Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp giảng dạy cho các đồng chí là giảng viên chuyên trách, giảng viên kiêm chức tại
Trung tâm chính trị các huyện, thành phố; báo cáo viên năm 2024
Công tác giáo dục lý luận chính trị vì thế mà có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay:
Thứ nhất, vai trò của lý luận chính trị đối với sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động.
Chủ nghĩa Mác - Lênin đã khẳng định vai trò của lý luận chính trị đối với sự vận động của cách mạng “Không có lý luận cách mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng”, “Chỉ đảng nào có được một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong” (V.I.Lênin). Để lật đổ được chế độ xã hội cũ, xây dựng nên chế độ xã hội mới, cần có sự lãnh đạo của một đảng được trang bị chủ nghĩa Mác - Lênin, học thuyết mang bản chất khoa học và cách mạng, học thuyết vừa phản ánh đúng đắn những quy luật khách quan của sự phát triển xã hội, vừa chỉ ra mục tiêu, con đường, lực lượng, chiến lược, sách lược, phương pháp đấu tranh cách mạng.
Chính đảng của giai cấp công nhân không ra đời một cách tự phát. Đó là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác - Lênin, phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Phong trào công nhân và phong trào yêu nước là cơ sở vật chất, chủ nghĩa Mác - Lênin là cơ sở tinh thần cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam. Không có sự truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào phong trào công nhân thì không thể có sự ra đời của Đảng. Chủ nghĩa Mác - Lênin giúp giai cấp công nhân, hiểu được quy luật phát triển của xã hội. Chủ nghĩa Mác - Lênin chính là cơ sở lý luận khoa học để các đảng cộng sản đề ra đường lối, chính sách và những giải pháp cụ thể nhằm giải quyết đúng đắn những vấn đề nảy sinh trong quá trình cách mạng. Vì vậy, các đảng cộng sản phải coi trọng công tác giáo dục lý luận chính trị cho đảng viên cũng như tất cả các lực lượng cách mạng.
Đối với Đảng ta, chủ nghĩa Mác - Lênin được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc vận dụng và phát triển sáng tạo trong quá trình truyền bá vào Việt Nam và trực tiếp lãnh đạo cách mạng nước ta, hình thành nên tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng của Đảng. Nội dung chủ yếu của công tác giáo dục lý luận chính trị là giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, cương lĩnh, đường lối của Đảng.
Thứ hai, công tác giáo dục lý luận chính trị giữ vai trò quan trọng trong mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Trước khi chủ nghĩa Mác - Lênin được truyền bá vào nước ta thì các cuộc đấu tranh của nhân dân ta chống chủ nghĩa thực dân và phong kiến luôn bị thất bại vì chưa có đường lối cứu nước đúng đắn. Sự bế tắc ấy chỉ được khắc phục khi lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, truyền bá và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin trong điều kiện nước ta. Từ đó, Nhân dân ta theo Đảng thực hiện mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giành được những thắng lợi to lớn có ý nghĩa lịch sử và thời đại.
Công tác giáo dục lý luận chính trị trang bị cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm xây dựng cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức đúng đắn và có niềm tin vững chắc vào lý tưởng cộng sản, vào con đường và biện pháp do Đảng đã vạch ra để thực hiện lý tưởng đó, thúc đẩy họ hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị cụ thể mà các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội giao cho. Từ khi ra đời đến nay, công tác giáo dục lý luận chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam đã góp phần quan trọng trong việc làm cho lý luận cách mạng thâm nhập vào quần chúng, trở thành “lực lượng vật chất” đem lại thắng lợi cho cách mạng Việt Nam.
Thứ ba, công tác giáo dục lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong công tác xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo của Đảng, xây dựng con người mới.
Thông qua giáo dục lý luận chính trị để nâng cao trình độ lý luận chính trị trong toàn Đảng, là cơ sở quan trọng để Đảng ta hình thành nên đường lối chính trị đúng đắn. Góp phần làm cho toàn Đảng thống nhất mục tiêu lý tưởng, cương lĩnh, đường lối, khắc phục mọi biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng. Nâng cao ý thức tự giác tu dưỡng đạo đức cách mạng, khắc phục chủ nghĩa cá nhân trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đồng thời, giáo dục lý luận chính trị cũng góp phần vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo gồm những người kiên định lập trường, có năng lực tổ chức, tập hợp, động viên, giáo dục, thuyết phục quần chúng; có năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn.
Vị trí của giáo dục lý luận chính trị đã được Hồ Chí Minh khẳng định “không học lý luận thì chí khí kém kiên quyết, không trông xa thấy rộng, trong lúc đấu tranh dễ lạc phương hướng, kết quả là “mù chính trị”, thậm chí hủ hóa xa rời cách mạng. Hồ Chí Minh rất coi trọng và thường xuyên quan tâm tới công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên. Ngay mở đầu tác phẩm Đường kách mệnh (1927) Người đã trích dẫn của V.I.Lênin: “Không có lý luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động… Chỉ có theo lý luận cách mệnh tiền phong, đảng cách mệnh mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiền phong”. Trong tác phẩm sửa đổi lối làm việc (1947) Người viết: “Lý luận như cái kim chỉ nam nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi”. Người nêu rõ phương châm phương pháp học tập lý luận là “lý luận liên hệ với thực tế”.
Thực tế đã chỉ ra rằng giáo dục lý luận chính trị đã tham gia và tác động vào tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Công tác giáo dục lý luận chính trị định hướng giáo dục nguồn lực nhân lực có chất lượng cho xã hội, góp phần tạo nên các thành tựu kinh tế, xã hội. Công tác giáo dục lý luận chính trị được tổ chức có hiệu quả giúp cho đội ngũ cán bộ, đảng viên thấm nhuần các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Nếu công tác giáo dục lý luận chính trị không được quan tâm, chỉ đạo thực hiện, hoặc thực hiện qua loa sẽ không tránh khỏi những sai lầm, khuyết điểm trong việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đối tượng chịu tác động trực tiếp của công tác giáo dục lý luận chính trị là đội ngũ cán bộ Đảng, chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội. Công tác này nhằm tạo sự đồng thuận trong nội bộ Đảng, xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh là đạo đức, là văn minh, xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các cấp, các ngành vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, có trí tuệ, kiến thức, năng lực hoạt động thực tiễn gắn bó với nhân dân. Để làm được điều đó, cán bộ, đảng viên phải thật sự nắm bắt những vấn đề cơ bản của lý luận chính trị qua học tập, rèn luyện mới có thể hoàn thành tốt công việc được giao.
Một số giải pháp đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh Cao Bằng trong giai đoạn hiện nay
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng khẳng định: “Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị được đổi mới cả về nội dung và phương pháp; tăng cường quản lý, kỷ luật trong giảng dạy, học tập; chất lượng đào tạo, bồi dưỡng được nâng lên; từng bước khắc phục tình trạng lười học, ngại học lý luận chính trị, dạy và học hình thức”. Điều đó cho thấy công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị đã có nhiều đổi mới về nội dung và phương pháp, chất lượng và hiệu quả được nâng lên. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số hạn chế, đó là: “việc giáo dục tư tưởng, chính trị chưa thường xuyên, một bộ phận đảng viên và nhân dân chưa nắm được chủ trương, đường lối của Đảng. Việc học tập lý luận chính trị tuy có nhiều cố gắng nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu”.
Nhận thức rõ về vị trí và vai trò của công tác giáo dục lý luận chính trị, trong những năm qua Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, trực tiếp là Ban Thường vụ, Trường trực Tỉnh uỷ thường xuyên chỉ đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu cho tỉnh một số nội dung, giải pháp đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị trên địa bàn tỉnh. Qua thực tiễn triển khai thực hiện toàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng đó là: từ 01/01/2021 đến 31/12/2023, toàn tỉnh đã tổ chức được 16.450 hội nghị học tập chỉ thị, nghị quyết cho 601.644 lượt cán bộ, đảng viên tham gia học tập, quán triệt (Trong đó: 23 hội nghị cấp tỉnh với 67.944 lượt đại biểu; 149 hội nghị trực tiếp cấp huyện, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ cho 22.304 lượt cán bộ, đảng viên; 16.278 hội nghị cấp cơ sở cho 511.396 lượt cán bộ, đàng viên. Tỷ lệ cán bộ, đảng viên tham gia học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết trên toàn tỉnh luôn đạt trên 90%). Trường Chính trị Hoàng Đình Giong, Trung tâm chính trị các huyện, thành phố thực hiện nghiêm túc các quy định của Đảng về học tập lý luận chính trị; mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên được 630 lớp đào tạo, bồi dưỡng cho 40.813 học viên. Thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức công tác tư tưởng theo hướng “chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả”, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, giữa “bảo vệ” và “đấu tranh”. Các cấp uỷ, chính quyền tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt việc học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, gắn kết chặt chẽ với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao.
Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được, nhằm tiếp tục đổi mới công tác giáo dục lý luận trong thời gian tới tỉnh ta sẽ tiếp tục tập trung triển khai một số giải pháp như sau:
Một là, tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức trong các cấp uỷ Đảng, chính quyền, hệ thống chính trị, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của việc đổi mới nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị. Phải làm cho công tác giáo dục lý luận góp phần tích cực vào thực hiện có hiệu quả cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, khắc phục khắc phục bệnh “lười học tập lý luận chính trị", tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.
Hai là, đổi mới mạnh mẽ công tác giáo dục lý luận chính trị, học tập nghị quyết của Đảng theo tinh thần Đề án số 04 ĐA/TU ngày 29/9/2021 của Tỉnh uỷ về đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền và triển khai các chỉ thị, nghị quyết của Đảng giai đoạn 2021 - 2025. Thực hiện nền nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp gắn với tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 32-NQ/TW, ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý; Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 09/10/2014 của Bộ Chính trị (khoá XI) về Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030; Kết luận 94-KL/TW, ngày 28/3/2014 của Ban Bí thư về việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân; Chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Tiếp tục đổi mới hệ thống chương trình đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị theo hướng nâng cao chất lượng, chú trọng tính hiệu quả và phù hợp với từng đối tượng và thực tiễn địa phương.
Ba là, giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, kiến thức và năng lực thực tiễn của cán bộ, đảng viên và nhân dân, gắn với thực hiện Kết luận số 01 KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Quy định 144 QĐ/TW ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Học viên Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp giảng dạy cho các đồng chí là giảng viên chuyên trách,
giảng viên kiêm chức tại Trung tâm chính trị các huyện, thành phố; báo cáo viên năm 2024
thực hành phương pháp dạy học tích cực áp dụng trong giảng dạy lý luận chính trị
Bốn là, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, sự nêu gương cũng như năng lực chuyên môn, nhất là phương pháp giảng dạy. Trong triển khai giảng dạy các học phần về Chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh cần cập nhật tinh thần các nghị quyết của Đảng, các chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương những nội dung mới của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ lần thứ XIX của tỉnh. Cùng với việc đổi mới, cải tiến nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, phải xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật từng bước hiện đại nhằm phục vụ tốt nhất cho công tác giảng dạy và học lý luận chính trị. Thông qua công tác đào tạo, bồi dưỡng, tiếp tục tuyên truyền những thành tựu của công cuộc đổi mới, chú trọng tuyên truyền nhiệm vụ đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh, làm cho nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc; không ngừng nâng cao vị thế của nước ta trên trường quốc tế.
Năm là, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nâng cao cảnh giác, hiểu rõ bản chất, chống các âm mưu, thủ đoạn và mức độ nguy hiểm của chiến lược “diễn biến hoà bình”, động viên nhân dân tích cực tham gia chống lại âm mưu và thủ đoạn “diễn biến hoà bình” bảo vệ chế độ, bảo vệ chủ quyền quốc gia. Đồng thời, phải tăng cường phát huy truyền thống đại đoàn kết dân tộc, không ngừng củng cố mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đồng thời quán triệt thực hiện nghiêm túc việc triển khai thực hiện Quy định số 85 QĐ/TW, ngày 07/10/2022 về việc cán bộ, đảng viên thiết lập và sử dụng trang thông tin điện tử cá nhân trên Internet, mạng xã hội.
Sáu là, tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng Trường Chính trị Hoàng Đình Giong đạt chuẩn mức 1 giai đoạn 2021 - 2025 theo tinh thần Đề án số 12-ĐA/TU ngày 21/4/2022 của Tỉnh ủy Cao Bằng. Tăng cường dầu tư nâng cấp cơ sở vật chất các Trung tâm chính trị. Thường xuyên tổ chức tập huấn, trao đổi kinh nghiệm đổi mới phương pháp, kỹ năng lên lớp của đội giảng viên lý luận chính trị (cả chuyên trách và kiêm chức) tại các trung tâm chính trị các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh.
Triệu Văn Thực
Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ