Bản tin sinh hoạt chi bộ - Kênh thông tin quan trọng của công tác tư tưởng

CẨM NANG QUÝ TRONG SINH HOẠT CHI BỘ

PV: Thưa đồng chí, ra đời năm 1989, cho tới nay, Bản tin vẫn luôn khẳng định vai trò là một trong những tài liệu quan trọng sử dụng trong sinh hoạt chi bộ. Đồng chí có thể chia sẻ thêm về điều này?

Đồng chí Phan Xuân Thủy: Như chúng ta đã biết, từ khi ra đời và qua các thời kỳ, Ban Tuyên giáo Trung ương luôn quan tâm chỉ đạo công tác biên soạn, phát hành và sử dụng Bản tin. Đối với các địa phương, từ khi Bản tin Trung ương ra đời, với sự hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương, sự chỉ đạo của cấp ủy và vai trò tham mưu, chủ động của Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, thành ủy, Bản tin phục vụ sinh hoạt chi bộ của đảng bộ đã được biên soạn, phát hành và ngày càng khẳng định vị trí quan trọng trong nội dung sinh hoạt chi bộ. Công tác chỉ đạo biên soạn Bản tin được thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Ban Tuyên giáo Trung ương và các cấp ủy đảng tùy theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị hằng tháng định hướng nội dung thông tin đưa vào Bản tin. 

Có thể khẳng định rằng, từ khi ra đời cho đến nay, Bản tin luôn theo thực hiện theo đúng tôn chỉ mục đích, khẳng định được vị thế, vai trò của một tài liệu nội bộ Đảng cung cấp đến chi bộ, cán bộ, đảng viên những thông tin cần thiết, chính thống, có định hướng, phục vụ sinh hoạt chi bộ. Điều này được thể hiện rất rõ nét qua một số nội dung chính như sau: 

Thứ nhất, Bản tin được xem là “cẩm nang” cho các đồng chí Bí thư, Phó Bí thư, cấp ủy viên, báo cáo viên, tuyên truyền viên sử dụng trong các kỳ sinh hoạt chi bộ hằng tháng để phổ biến và làm sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Đảng về công tác xây dựng Đảng, các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội gắn trực tiếp với chi bộ. Từ đó, góp phần tạo ra sự thống nhất và đồng thuận trong thực hiện, nâng cao hiệu quả lãnh đạo thực hiện nghị quyết của chi bộ. 

Thứ hai, bản tin đã cung cấp cho cán bộ, đảng viên những thông tin chính thống, có định hướng; phong phú, đa dạng, đề cập kịp thời nhiều vấn đề mới, phản ánh nhiều lĩnh vực của đời sống chính trị - xã hội. Thông tin biên soạn Bản tin được tổng hợp từ những nguồn tài liệu chính thống, đó là những văn bản chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước; báo cáo kết quả về các lĩnh vực của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương; những sự kiện quốc tế liên quan hoặc tác động trực tiếp đến đất nước; những văn bản chính sách, pháp luật mới được ban hành... Nguồn thông tin biên soạn đảm bảo tính phong phú, đa dạng, toàn diện. Các thông tin được lựa chọn biên tập là những thông tin thời sự về các vấn đề, sự kiện gắn với đời sống chính trị đất nước, thế giới, trực tiếp hoặc gián tiếp thể hiện rõ quan điểm, lập trường, chủ trương, quyết sách của Đảng, Nhà nước về vấn đề, sự kiện đó. Có những thông tin chỉ được định hướng trong nội bộ Đảng, cho cán bộ, đảng viên.  Nội dung thông tin được chọn luôn bảo đảm tính trọng tâm, thường là những vấn đề gắn với nhiệm vụ chính trị cụ thể của chi bộ, với các vấn đề nhân dân quan tâm hoặc liên quan trực tiếp đến nhiều giai tầng trong xã hội. Các luồng thông tin luôn bảo đảm tính hệ thống để cán bộ, đảng viên dễ theo dõi, nghiên cứu, tham khảo. 

Thứ ba, Bản tin đã góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch. Các nội dung về công tác xây dựng Đảng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” mà Bản tin lan tỏa đã góp phần cung cấp nhiều nội dung sinh hoạt chi bộ phong phú, thiết thực, bảo đảm cho mọi đảng viên nâng cao nhận thức, nắm bắt kịp thời, tự giác chấp hành nghiêm túc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thực hiện tốt nghị quyết của chi bộ và của cấp ủy cấp trên, để chi bộ thực sự là nơi trực tiếp lãnh đạo, quản lý, giáo dục, rèn luyện và bồi dưỡng cán bộ, đảng viên. 

Bản tin đã góp phần tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm  cho cấp ủy, đảng viên; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Nhờ có thông tin kịp thời, có định hướng, chính xác từ Bản tin, cán bộ, đảng viên hiểu đúng bản chất sự việc để chủ động phòng ngừa tác động của các thông tin xấu độc, xuyên tạc; giữ vững nguyên tắc, lập trường, quan điểm của Đảng.

Trong các năm 2021 và 2022, Ban Tuyên giáo Trung ương đã khai trương và ra mắt Ứng dụng Thông tin tuyên giáo
và Trang Thông tin điện tử tổng hợp Báo cáo viên nhằm đa dạng các hình thức cung cấp thông tin phục vụ
công tác tuyên truyền miệng của Đảng.

- Đâu là điểm nhấn khác biệt để Bản tin có thể khẳng định chỗ đứng của mình trong bối cảnh bùng nổ thông tin như hiện nay, thưa đồng chí?

Đồng chí Phan Xuân Thủy: Ngay từ khi ra đời, Bản tin đã được xác định  những đặc trưng về nội dung, thể hiện ở tính chính thống, định hướng, trọng tâm và hệ thống Trong dòng chảy như vũ bão của  thông tin hiện nay, chúng tôi luôn xác định, Bản tin cần giữ vững và thể hiện đặc thù của mình là một tài liệu đặc biệt, lưu hành trong nội bộ Đảng. Đây cũng là điểm khác biệt, lôi cuốn, hấp dẫn người sử dụng và cũng thể hiện hiệu quả thiết thực của Bản tin.

Trên thực tế, số lượng Bản tin do các đảng ủy Trung ương và địa phương tăng theo nhu cầu của cán bộ, đảng viên và sự phát triển các tổ chức cơ sở đảng. Theo số liệu báo cáo, Đảng ủy quân sự Trung ương có số lượng phát hành bản tin cao nhất: 43.600 cuốn/tháng. Các địa phương có số lượng cao như: Hưng Yên (43.250 cuốn/tháng), Hà Nội (18.000 cuốn/tháng), Thanh Hóa (15.590 cuốn/tháng), Nghệ An (15.000 cuốn/tháng), Hải Dương (10.182 cuốn/tháng)...

Qua khảo sát thực tế, việc sử dụng Bản tin ở các địa phương rất đa dạng và linh hoạt, phụ thuộc vào điều kiện của từng loại hình chi bộ. Hầu hết các chi bộ đều sử dụng Bản tin làm nội dung sinh hoạt chính trị trong thời gian khoảng 20 - 30 phút đầu cuộc họp. Đồng chí Bí thư chi bộ lựa chọn những tin, bài quan trọng hoặc trình bày tóm tắt những nội dung chính về tình hình thời sự nổi bật trong địa phương, đơn vị, trong nước và quốc tế có trong Bản tin để phổ biến, quán triệt cho cán bộ, đảng viên, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Ngoài sử dụng làm tài liệu chính trong sinh hoạt chi bộ thường kỳ, một số đảng bộ cơ sở xã, phường, thị trấn đã chọn lọc các tin, bài trong Bản tin để phát trên hệ thống truyền thanh cơ sở. Đội ngũ báo cáo viên cấp ủy, tuyên truyền viên cơ sở cũng sử dụng Bản tin để khai thác thông tin phục vụ cho công tác tuyên truyền miệng, định hướng tuyên truyền, đấu tranh phản bác luận điệu sai trái của các thế lực thù địch, phản động. Ở các Trường Chính trị tỉnh, Trung tâm Chính trị cấp huyện, Bản tin được sử dụng để bổ sung thông tin về kiến thức lý luận, chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và tình hình thời sự quốc tế, trong nước, trong tỉnh phục vụ cho hoạt động giảng dạy, học tập, nâng cao kiến thức. Một số chi bộ ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa - những nơi ít có điều kiện tiếp cận với các loại sách, báo, tạp chí, Bản tin được cán bộ, đảng viên đảng viên truyền tay nhau đọc. Đối với các chi bộ ở khu vực đô thị, ngoài bản in, Bản tin còn được phát hành trên mạng nội bộ, trang thông tin điện tử.  

Có thể thấy, tất cả những nội dung trên đã khẳng định tính chủ động thông tin, khẳng định chỗ đứng vững chắc của Bản tin trong bối cảnh bùng nổ thông tin như hiện nay. 

TỪNG BƯỚC ĐỔI MỚI THEO HƯỚNG HIỆN ĐẠI, PHÙ HỢP VỚI TIẾN TRÌNH CHUYỂN ĐỔI SỐ

- Trong bối cảnh chuyển đổi số như hiện nay, Bản tin đã có những thay đổi như thế nào để phù hợp với tiến trình này, thưa đồng chí?

Đồng chí Phan Xuân Thủy: Với thành công của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, đang tác động hằng ngày, hằng giờ vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. Vì vậy, Ban Tuyên giáo Trung ương cũng chủ trương từng bước cải tiến, đổi mới hoạt động của Bản tin theo hướng hiện đại, phù hợp với tiến trình chuyển đổi số. 

Bản tin được phát hành định kỳ vào ngày 15 hằng tháng bằng bản giấy cho tất cả các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương và file word gửi lên mạng nội bộ (mạng LAN). Từ năm 2021, Bản tin được đăng tải trên App Thông tin Tuyên giáo. Từ năm 2022, Bản tin được đăng tải trên Trang Thông tin điện tử tổng hợp Báo cáo viên của Ban Tuyên giáo Trung ương tại địa chỉ http://baocaovien.vn. 

 Việc gửi file trên mạng LAN, nhất là được cung cấp trên App Tuyên giáo và Trang Thông tin điện tử tổng hợp baocaovien.vn của Ban Tuyên giáo Trung ương đã giúp công tác phát hành Bản tin ngày một trở nên nhanh chóng, hiệu quả, có tác động sâu, rộng tới cán bộ, đảng viên. Từ đó, giúp các chi bộ kịp thời chuẩn bị một phần nội dung sinh hoạt hằng tháng; giúp các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương khai thác nội dung phục vụ công tác biên soạn Bản tin của cấp ủy ở địa phương, đơn vị.  Trong những năm gần đây, nhiều tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy đã chuyển hình thức phát hành Bản tin từ bản giấy thành file để đăng tải, lưu trữ trên Trang Thông tin điện tử Tuyên giáo của tỉnh ủy, thành ủy (hoặc cổng thông tin của tỉnh ủy, thành ủy, địa phương, đơn vị), cung cấp qua mạng nội bộ (mạng LAN) để hệ thống Ban Tuyên giáo (tuyên huấn) cấp huyện nghiên cứu, sử dụng. Một số tỉnh ủy, thành ủy đã xuất bản Bản tin dưới dạng file PDF, file Audio chuyển thể nội dung tin bài dưới dạng giọng đọc nhằm giúp cán bộ, đảng viên sử dụng, khai thác Bản tin một cách dễ dàng. Điều này góp phần giảm chi phí in ấn, phát hành, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị, địa phương lựa chọn, trích lọc thông tin, tuyên truyền phù hợp hơn. Số lượng Bản tin in giấy ở một số địa phương đã giảm nhiều; một số nơi đã không còn xuất bản bản giấy mà chỉ đăng tải trên Trang điện tử của đảng bộ, như: Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương... 

Trong bối cảnh cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (4.0) phát triển mạnh mẽ, tác động sâu sắc như hiện nay, chúng tôi cũng xác định, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong biên soạn, phát hành, quản lý và sử dụng Bản tin là cần thiết.  Thời gian tới,  sẽ tiếp tục cải tiến, đổi mới Bản tin theo hướng hiện đại, mới mẻ hơn và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa phương tiện trong công tác này. 

Các bản tin phục vụ sinh hoạt chi bộ là tài liệu quan trọng, góp phần đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

ĐỔI MỚI, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG BẢN TIN THEO HƯỚNG TRỌNG TÂM, THIẾT THỰC, RÕ TÍNH ĐỊNH HƯỚNG 

- Bên cạnh những kết quả đã đạt được, đồng chí có thể chia sẻ thêm những khó khăn, hạn chế trong công tác biên soạn, phát hành và sử dung Bản tin?

Đồng chí Phan Xuân Thủy: Chia sẻ về điều này, chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận, một số cấp ủy, tổ chức đảng có lúc nhận thức chưa đầy đủ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của Bản tin. Trong sinh hoạt, một số chi bộ, đảng bộ chưa chú trọng khai thác, sử dụng thông tin một cách có hiệu quả. Hiệu quả khai thác Bản tin ở một số loại hình chi bộ còn thấp, như: Loại hình chi bộ trong doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chi bộ nông thôn, miền núi. 

Cơ cấu, nội dung thông tin trong các Bản tin của các tỉnh ủy, thành ủy chưa thống nhất. Ngoài phần tin địa phương, tin ngành; tin trong nước; tin thế giới; văn bản mới, Bản tin của nhiều tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy có thêm các phần khác nhau theo mục đích, yêu cầu sử dụng. Ở một số địa phương, ngoài Bản tin của tỉnh ủy, thành ủy, còn có Bản tin của các huyện ủy, thị ủy và Bản tin của một số đảng bộ xã, phường, thị trấn.  Tính định hướng chính trị trong một số tin, bài còn hạn chế. Chưa có nhiều bài viết có tầm chiến lược phản ánh hoạt động của các lĩnh vực quan trọng. Thiếu bài viết về những vấn đề mới đang được cán bộ, đảng viên và Nhân dân quan tâm. 

Hình thức, tên gọi của các bản tin chưa có sự thống nhất. Có sự khác biệt lớn về kích thước, dung lượng trang. Một số Bản tin có hình thức chưa hấp dẫn, chưa đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ của người đọc.   Chế độ chi trả nhuận bút, biên tập, phát hành chưa thống nhất, chủ yếu do các địa phương, đơn vị tự vận dụng chi trả nên chưa tạo động lực thúc đẩy đội ngũ biên tập viên. 

Cũng cần phải nói thêm rằng, việc sử dụng Bản tin chủ yếu thực hiện theo Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” và Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương “Một số vấn đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”. Các văn bản này cũng không quy định rõ việc phải sử dụng Bản tin trong sinh hoạt chi bộ. Vì vậy, một số chi bộ chưa thực hiện nghiêm việc sử dụng nội dung Bản tin để sinh hoạt chính trị tư tưởng. Bên cạnh đó, không có văn bản quy định cụ thể về nội dung, hình thức, số lượng phát hành của Bản tin nên thiếu cơ sở, căn cứ để Ban Tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Trung ương khi tham mưu Thường trực cấp ủy các văn bản liên quan đến Bản tin.

Đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu khai mạc Hội nghị tập huấn viết, biên tập Bản tin phục vụ sinh hoạt chi bộ khu vực phía Nam

- Vậy theo đồng chí, làm thế nào để có thể khắc phục những hạn chế tồn tại nêu trên, nâng cao hiệu quả công tác biên soạn, phát hành và sử dụng Bản tin?

Đồng chí Phan Xuân Thủy: Tôi cho rằng, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng trong công tác biên soạn, phát hành và sử dụng Bản tin là nhân tố quan trọng, đóng vai trò quyết định. Cần xác định việc sử dụng Bản tin là quy định bắt buộc trong sinh hoạt chi bộ của toàn đảng bộ. Các cấp ủy đảng cần thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc, theo dõi, nắm tình hình sử dụng Bản tin trong sinh hoạt chi bộ để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc, đồng thời tiếp thu ý kiến góp ý của các cấp, cán bộ, đảng viên nhằm cải tiến, nâng cao chất lượng Bản tin.  

Trong thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục quán triệt nghiêm túc trong các cấp ủy, tổ chức đảng nội dung Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; Kết luận số 18-KL/TW của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”; Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về “Một số vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”. Theo đó, cần nhấn mạnh vai trò của Bản tin đối với công tác tư tưởng trong sinh hoạt chi bộ; khắc phục những hạn chế tình trạng nhiễu thông tin, giúp cán bộ, đảng viên ở cơ sở nắm bắt đúng bản chất sự việc đối với những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. 

Phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng trong việc nâng cao vai trò, chất lượng, hiệu quả của Bản tin đối với việc cung cấp, định hướng thông tin, nhận thức cho cán bộ, đảng viên. Cấp ủy các cấp cần tăng cường theo dõi, nắm bắt, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết hoạt động của Bản tin, đảm bảo Bản tin hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích, đúng định hướng, phục vụ có hiệu quả nhu cầu của các tổ chức đảng; tạo điều kiện thuận lợi về nhân lực, kinh phí để việc biên soạn, phát hành Bản tin được thực hiện một cách tốt nhất, đáp ứng được nhu cầu của tổ chức đảng, đảng viên. 

Cấp ủy Chi bộ khu phố Lý Tự Trọng, phường 8, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên xem bản tin Thông tin sinh hoạt chi bộ được số hóa đăng tải trên website của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy. Ảnh: HÀ MY

Cần tiếp tục cải tiến, nâng cao chất lượng Bản tin theo hướng ngắn gọn, thiết thực, sử dụng hiệu quả trong sinh hoạt chi bộ. Tăng cường thông tin có tính nội bộ để góp phần giải đáp những vấn đề bức xúc về tư tưởng hiện nay; những thông tin có tính chỉ đạo và định hướng tư tưởng về những vấn đề thời sự “nóng” đang diễn ra ở địa phương, trong nước và trên thế giới đang được dư luận cán bộ, đảng viên và Nhân dân quan tâm; các bài viết phân tích sâu để đấu tranh, phản bác các âm mưu, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch; tăng cường các tin, bài về công tác xây dựng Đảng, trao đổi kinh nghiệm để cán bộ, đảng viên có thể thảo luận, bày tỏ quan điểm, chính kiến của mình, giúp công tác giáo dục chính trị tư tưởng, công tác xây dựng Đảng ngày càng được nâng cao, đồng thời tạo sự phong phú, hấp dẫn trong sinh hoạt chi bộ. 

Đổi mới hình thức, cách thức sử dụng Bản tin ở tổ chức đảng, đảng viên để đảm bảo tính hiệu quả, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và tình hình thực tế của các địa phương, đơn vị. Bên cạnh việc duy trì Bản tin giấy cần quan tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc xuất bản Bản tin điện tử, tiến tới số hóa Bản tin để cán bộ, đảng viên dễ dàng khai thác thông tin một cách nhanh nhạy, kịp thời thông qua các thiết bị công nghệ (máy tính bảng, điện thoại thông minh…). Chú trọng phát huy vai trò của cấp ủy, Bí thư Chi bộ trong việc sử dụng Bản tin ở cơ sở bằng cách đa dạng hóa cách thức thông tin đến cán bộ, đảng viên để phát huy tối đa hiệu quả của Bản tin. 

Tổ chức tập huấn, nâng cao trình độ cho bộ phận làm công tác biên tập, đội ngũ cộng tác viên. Tăng cường trao đổi, học tập kinh nghiệm để cải tiến, nâng cao chất lượng, hiệu quả Bản tin. Tổ chức hội nghị tập huấn, tọa đàm trao đổi kinh nghiệm biên soạn, phát hành và sử dụng Bản tin ở một số địa bàn, khu vực có các loại hình chi bộ đặc thù. 

Đầu tư, trang bị phương tiện phục vụ công tác biên tập, phát hành Bản tin như: Máy tính, máy ảnh, máy scan… phục vụ cho công tác viết và biên tập tin, bài; ban hành quy định về chi trả nhuận bút, thù lao, công tác in ấn, phát hành theo khung cho các tin, bài, ảnh đăng trên Bản tin của địa phương. Đồng thời, có chế độ, chính sách thỏa đáng đối với đội ngũ biên tập, cộng tác viên để tạo động lực, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết với công việc, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của Bản tin.  

 - Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Thu Hằng thực hiện