Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ: Nhiều bài học quý, kinh nghiệm hay từ Kỳ họp bất thường lần thứ 5 để làm tốt hơn công tác xây dựng pháp luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoàn thành chương trình Phiên họp thứ 30

Phát biểu bế mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, sau một ngày làm việc khẩn trương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã hoàn thành toàn bộ 5 nội dung trong phiên họp thường kỳ tháng 2, phiên họp thứ 30.

Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi). Dự án Luật đã nhận được sự đồng thuận cao và có cơ sở để Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 7 dự kiến khai mạc vào tháng 5 tới.

Thứ hai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã cho ý kiến đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ. Dự án luật này đã được chuẩn bị sớm hơn 1 tháng so với dự kiến. Với sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng của cả cơ quan trình và cơ quan thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã cơ bản thống nhất cho phép hoàn thiện để tiếp tục xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách, sau đó tiếp tục hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét và biểu quyết thông qua dự án Luật theo quy trình tại 1 kỳ họp.

Thứ ba, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã xem xét và nhất trí thông qua việc ban hành Nghị quyết đối với giao bổ sung số lượng cơ cấu ngạch kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao theo Tờ trình của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, bổ sung thêm ngạch bậc kiểm sát viên trong số lượng biên chế hiện nay đang có.

Thứ tư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội tháng 1/2024, trong đó có cả công tác dân nguyện của tháng 12/2023 và một một số nội dung trước, trong và sau Tết Nguyên đán.

Thứ năm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Báo cáo tổng kết Kỳ họp bất thường lần thứ 5 của Quốc hội khóa XV.

Khẳng định sự cần thiết, cấp thiết, quan trọng và thành công của Kỳ họp bất thường lần thứ 5

Về tổng kết Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Chủ tịch Quốc hội cho biết, các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều đồng tình đánh giá cao về việc tổ chức kỳ họp này, cho rằng kỳ họp này được tổ chức là cần thiết, quan trọng. Quá trình đề ra chủ trương, triệu tập kỳ họp, xây dựng chương trình, tổ chức thực hiện và kết quả biểu quyết thông qua các dự án luật và các dự thảo nghị quyết đều đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo, bám sát sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, trực tiếp là Bộ Chính trị và đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật có liên quan đến kỳ họp bất thường. Từ đó, kỳ họp đã thành công tốt đẹp, đáp ứng được yêu cầu cấp thiết và cả yêu cầu kỹ lưỡng về chất lượng trong công tác xây dựng pháp luật và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước để kiến tạo, phát triển, đáp ứng cho yêu cầu phát triển nhanh, bền vững, tháo gỡ những điểm nghẽn, những khó khăn, vướng mắc trước mắt, đồng thời tạo điều kiện cho một môi trường pháp luật, môi trường đầu tư kinh doanh lâu dài, căn cơ.

Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, Luật Đất đai cùng với các dự án luật khác đã được Quốc hội thông qua như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản đã tạo ra hành lang rất tốt cho việc phát triển các thị trường về đất đai, thị trường bất động sản, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Luật Các tổ chức tín dụng như là cẩm nang, bộ luật của các tổ chức tín dụng, các ngân hàng thương mại đã được ban hành một cách rất kịp thời. Ngoài ra, tại kỳ họp cũng đã có những quyết sách quan trọng liên quan đến tài chính và ngân sách, đầu tư công. Dư luận, quần chúng Nhân dân, các đối tượng chịu tác động của luật đến nay đều đồng thuận, thống nhất và đánh giá cao nội dung của các dự án luật này.

Tổng kết kinh nghiệm xây dựng Luật Đất đai coi như một hình mẫu trong công tác phối hợp và quy trình xây dựng pháp luật

Từ những kinh nghiệm thực tế đã có,Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Pháp luật phối hợp với Ủy ban Kinh tế và các cơ quan hữu quan có tổng kết đánh giá sâu vào quá trình xây dựng Luật Đất đai coi như một hình mẫu trong công tác phối hợp và quy trình xây dựng pháp luật. Theo Chủ tịch Quốc hội, cần có nghiên cứu tổng kết, đánh giá để rút kinh nghiệm cho Kỳ họp thứ 7 tới và cho đến cuối nhiệm kỳ. Bởi thực tiễn đã chứng minh nếu dự án luật nào có quá trình phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan soạn thảo, giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan và làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, nỗ lực lớn, không chờ đợi mà tiến hành song song tất cả các khâu; đồng thời bám sát những quan điểm, những định hướng, những yêu cầu lớn khi xây dựng luật như đối với dự án Luật Đất đai và dự án Luật Các tổ chức tín dụng thì khi trình Quốc hội xem xét và biểu quyết thông qua đều đạt tỷ lệ tán thành rất cao.

Nêu rõ, đây là bài học rất quý, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm hay, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: Việc gì chúng ta quyết tâm, có cách làm tốt, có phương pháp phù hợp và có sự phối hợp chặt chẽ, có tinh thần trách nhiệm thì đều có thể hoàn thành được. Nếu chúng ta nỗ lực, chắc chắn sẽ thành công. Ngược lại nếu công việc nào, dự án luật nào không tuân thủ quy trình xây dựng và phối hợp chặt chẽ là sẽ có vấn đề. Từ kinh nghiệm trên, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban cũng cần phải bám sát Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tiếp thu những kinh nghiệm đã có để làm tốt hơn công tác xây dựng pháp luật.

Chủ động hơn trong việc chuẩn bị các nội dung thường xuyên theo thẩm quyền

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cần phải rút kinh nghiệm đối với những nội dung thường xuyên, định kỳ, nhất là về tài chính và ngân sách thì các cơ quan cần chủ động hơn. Các bộ, các ngành và các cơ quan của Quốc hội cần phải tăng cường phối hợp với nhau sớm hơn, tốt hơn để những nội dung này về sau không cần thiết phải trình tại những kỳ họp bất thường.

Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, qua tiếp xúc cử tri, ghi nhận ý kiến của các cán bộ lão thành cũng đề cập nhiều đến vấn đề này. Theo đó, cử tri hoan nghênh những quyết sách của Quốc hội nhưng cũng mong muốn đối với những nội dung liên quan đến những việc điều hành đã rõ quy định của pháp luật về thời hạn, về thẩm quyền thì tại sao không chuẩn bị sớm để làm. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị rút kinh nghiệm và Chủ tịch lưu ý việc chuẩn bị hồ sơ các dự án, các nội dung trình Quốc hội bảo đảm đúng thời hạn, trong đó có trách nhiệm của các cơ quan của Quốc hội chủ động, tăng cường đôn đốc và phối hợp.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị tiếp tục rút kinh nghiệm cho các dự án luật trong thời gian tới cần nắm vững nguyên tắc những gì đã chín, đã đủ rõ, đã được đồng thuận cao thì luật hóa; những gì phù hợp với đường lối của Đảng, Hiến pháp, pháp luật Nhà nước thì thể chế hóa; những gì không phù hợp, còn ý kiến khác nhau, chưa chín, chưa đủ rõ thì dứt khoát không chấp nhận và những nội dung nào cần thiết thì xin chủ trương để làm thí điểm. Nêu rõ, đây là nội dung được thể hiện trong Kết luận 19-KL/TW của Bộ Chính trị và trong Nghị quyết 27-NQ/TW của Trung ương về xây dựng Nhà nước pháp quyền, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm các Ủy ban của Quốc hội phải nằm lòng vấn đề này, phải chịu trách nhiệm về việc này. Nhấn mạnh yêu cầu này trước mắt là đối với 21 dự án luật dự kiến trình Quốc hội thông qua và cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 tới, trong đó có những dự án luật khó, có những vấn đề phức tạp, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nếu giữ vững được nguyên tắc thì mới hoàn thành được nhiệm vụ.

Chỉ rõ, tổng kết Kỳ họp bất thường lần thứ 5 không chỉ là tổng kết những gì làm được mà điều quan trọng là rút ra được những gì qua việc xây dựng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị bổ sung vào báo cáo và các cơ quan tiến hành tổng kết và quán triệt, triển khai. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện Báo cáo tổng kết Kỳ họp bất thường lần thứ 5 để phát hành chính thức; đồng thời phát hành sớm các thông báo kết luận các nội dung của Phiên họp thứ 30; tích cực chuẩn bị cho các phiên họp thường kỳ và phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật trong tháng 3/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để chuẩn bị căn cơ cho Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, dự kiến trong các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong tháng 3 có nhiều các dự án luật đòi hỏi tất cả các cơ quan phải nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm, rà soát lại công tác chuẩn bị; các dự án luật còn khó khăn, phức tạp đề nghị có báo cáo có tăng cường hỗ trợ; đồng thời tăng cường công tác chỉ đạo, điều hòa, phối hợp.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị tiếp tục chuẩn bị khẩn trương cho Hội nghị toàn quốc lần thứ hai về triển khai các luật và các nghị quyết đã được Quốc hội ban hành tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5, bởi ban hành luật là quan trọng nhưng tổ chức thực thi pháp luật quan trọng hơn.